ΠΑΣΟΚ εκλογές και οι επί θύραις αλλαγές

Έχουν περάσει μερικά εικοσιτετράωρα από το απόγευμα της Κυριακής, όταν το ΠΑΣΟΚ σημείωσε τη χειρότερη εκλογική επίδοση της ιστορίας του μετά το 1977. Πολλά έχουν ήδη ειπωθεί για τις αιτίες που οδήγησαν σε αυτό το αποτέλεσμα και σίγουρα αρκετό μελάνι θα χυθεί ακόμα. Σίγουρα όμως όλοι εμείς οι απλοί φίλοι και οπαδοί του Κινήματος, καθώς και όσοι απομακρύνθηκαν από εμάς γιατί δεν μπορέσαμε να εκπληρώσουμε τις προσδοκίες τους, οφείλουμε να αναλλογιστούμε αυτήν την στιγμή το ρόλο που διαδραματίζει το Κίνημα στο ελληνικό, πολιτικό στερέωμα.
Το ΠΑΣΟΚ κατάφερε να ανδρωθεί μέσα σε 7 χρόνια από την ίδρυσή του και να καταστεί κυρίαρχος παίκτης των πολιτικών εξελίξεων απλούστατα γιατί μπόρεσε να συσπειρώσει τις δυνάμεις της κεντροαριστεράς απέναντι στην επέλαση της δεξιάς πολιτικής, είτε αυτή ονομαζόταν λαϊκή δεξιά είτε νεοφιλελευθερισμός. Προφανώς μετά από μακρόχρονη παραμονή στην εξουσία έχασε σημαντικό κομμάτι της εμπιστοσύνης του κόσμου και βρέθηκε στην αντιπολίτευση. Δυστυχώς από ότι φάνηκε οι εκλογές του 2004 δεν ήταν μόνο η αρχή μιας σύντομης δεξιάς παρένθεσης, αλλά αποκτούν πλέον τα χαρακτηριστικά μιας στρατηγικής ήττας.
Πολλοί σπεύδουν να χρεώσουν την ευθύνη στον πρόεδρο του κόμματος. Αναφέρουν ότι η έλλειψη ρητορικής ικανότητας, η απουσία ουσιαστικών διαφορών με τη ΝΔ και η αδυναμία οργάνωσης και κινητοποίησης του κομματικού μηχανισμού ήταν οι αιτίες του αποτελέσματος. Δεν θεωρώ ότι ο Γιώργος είναι άμοιρος ευθυνών θα ήθελα όμως να επισημάνω κάποιες παραμέτρους τις οποίες θεωρώ λανθασμένες.
Οπωσδήποτε η ικανότητα της "ατάκας" και ο εντυπωσιακός λόγος προσθέτουν στην εικόνα ενός πολιτικού. Δεν είναι όμως πανάκεια. Να θυμήσω μόνο πως αν τα πράγματα ήταν διαφορετικά ο Γεώργιος Παπανδρέου θα έπρεπε να είναι μόνιμος πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της μεταπολεμικής εποχής, ενώ ο Κώστας Σημίτης δε θα είχε καν διανοηθεί να θέσει υποψηφιότητα για να ηγηθεί του κινήματος και της χώρας.
Σχετικά με τις αιτίες που καθιστούν στα μάτια των πολλών δυσδιάκριτες τις διαχωριστές γραμμές ανάμεσα σε ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, το πρόβλημα περισσότερο εντοπίζεται κατά την άποψή μου σε αδυναμία επιτυχούς πρόωθησης αυτών των διαφορών στο πλατύ κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι το ΠΑΣΟΚ μέσω της πολιτικής του κατάφερε να απαξιώσει στα μάτια πολλών πολιτών την διακυβέρνηση του κ. Καραμανλή, γεγονός που μεταφράστηκε στην πτώση των ποσοστών της, όμως ξέχασε ότι χαρακτηριστικό των κομμάτων που διεκδικούν την εξουσία για να δώσουν νέα ώθηση στην πατρίδα είναι η θετική ψήφος. Σε αυτές τις εκλογές το Κίνημα επένδυσε υπέρμετρα στην αρνητική ψήφο και δεν μπόρεσε να προβάλει απολεσματικά τη δική του εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης, με αποτέλεσμα αυτή να καταλήξει στα κατεξοχήν κόμματα διαμαρτυρίας, αυτά της ελάσσονος αντιπολίτευσης.
Τέλος δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το 2004 το ΠΑΣΟΚ ήταν διαλυμένο οργανωτικά. Με στελέχη κουρασμένα, φθαρμένα και απαξιωμένα στη συνείδηση της κοινωνίας, πολύ δύσκολα θα μπορούσε μέσα σε 3 περίπου χρόνια να επιτύχει την τόσο απαραίτητη ανανέωση, τη στιγμή μάλιστα που οι περιχαρακωμένοι κομματικοί στρατοί του οποιουδήποτε μεγαλοστελέχους αντιδρούσαν με σφοδρότητα σε όποιες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις προαναγγέλονταν.
Νομίζω ότι πια είναι καιρός να καταλάβουμε όλοι το τι έφταιξε. Η αλλαγή άσχετα αν συνοδευτεί από αλλαγή στην ηγεσία, θα πρέπει να είναι καταρχήν αλλαγή νοοτροπίας. Ας μην ξεχνάμε ότι η κοινωνία είναι αυστηρή μαζί μας γιατί απλά ξέρει ότι μπορούμε πολλά. Η επιστροφή στις ρίζες της παράταξης, η δημιουργία αξιόπιστης εναλλακτικής πρότασης και πάνω από όλα η ενότητα για το καλό αυτής της χώρας που δυστυχώς τόσο θα δοκιμαστεί από την πολιτική της κυβέρνησης είναι στοιχεία επιβεβλημένα. Ο καθένας μας στον καιρό που ακολουθεί πρέπει να κάνει ότι μπορεί ώστε να δώσουμε πάλι στο ΠΑΣΟΚ στοιχεία πλειοψηφικού ρεύματος μέσα στην κοινωνία. Δεν θα είναι εύκολο. Αλλά θα είναι ωραίο. Και μετά από τις επόμενες εκλογές θα θυμόμαστε την αναμέτρηση του 2007, ως την απαρχή μιας νέας πορείας προς το Σοσιαλισμό, από το Λαό, με το Λαό, για το Λαό...